Merhaba :)
Verdiğimiz bu uzun araya, bugünlerde çok sorulan bir konuyla son vermek iyi olur diye düşündüm. Nitekim "eczacının muvazaası" hakkında zihinler gerçekten de biraz karışık.
Muvazaa, hukuktaki karşılığı aslında bambaşka olan bir kavram. Eczacılıktaki karşılığını ise "diploma kiralama" olarak özetleyebiliriz. Buradaki muvazaa'dan kastımız eczacılıktaki olacak.
*
Cezalara geçmeden önce eczacıları bir konuda uyaralım, diploma kiralamanın sizin eczacılık sorumluluklarınıza hiçbir etkisi yoktur. Hastalara, danışanlara, depolara, SGK'ya, eczacı odasına, sağlık müdürlüklerine ve her yere karşı her zaman siz sorumlu olursunuz.
*
Gelelim bunun yaptırımlarına. Diploma kiralamaya üç farklı koldan ceza uygulanır. Bunların her birini farklı bir kurum verdiğinden, iptalleri için farklı davalar açmak gerekir
*
Ceza veren kurumlardan biri eczacı odaları üzerinden Türk Eczacıları Birliği'dir. "Muvazaa yaptığı" düşünülen eczacıya eczacı odası tarafından 180 güne kadar meslekten men cezası verilebilir. Fakat meslekten men cezaları ancak Türk Eczacıları Birliği'nin onayıyla işlerlik kazanır. Odanın verdiği karar, eczacı itiraz etmemiş olsa dahi, kendiliğinden TEB'e gönderilir ve dosya TEB tarafından da incelenir. Meslekten men cezaları ancak TEB tarafından onaylanınca uygulanabilir.
Meslekten men, sadece eczanenin kapatılması anlamına gelmez. Ceza süresi boyunca eczacılık mesleğini hiçbir şekilde yapamamak anlamına gelir.
Bu cezanın iptali için idari yargıda dava açılabilir. Yürütmenin durdurulması kararı alınması mümkündür. Yürütme durdurulduğu takdirde, dava sonuçlanıncaya kadar eczane kapanmaz.
*
Diğer bir ceza, ruhsatnamenin 5 yıl süreyle iptalidir. Bu cezayı il sağlık müdürlükleri aracılığıyla valilikler vermektedir. Ruhsatı muvazaa sebebiyle iptal edilen eczacı 5 yıl süreyle eczane açamaz.
Ruhsatnamenin iptali eczacılığı başka şekillerde yapmaya engel değildir. Eczacı eczane açamaz ama mesul müdürlük, sanayi eczacılığı, ikinci eczacılık vs. yapabilir.
Bu cezanın iptali için ayrı bir idari dava açılmalıdır. Yürütmenin durdurulması kararı yine bu davada da mümkündür.
*
Maddi olarak en ağır ceza, SGK'nın geriye dönük ödeme talebidir. SGK Protokolü'ne göre, muvazaa yaptığı tespit edilen eczacıya sözleşme kapsamında yapılan tüm ödemeler yasal faiziyle geri alınacaktır.
Burada muvazaanın tespit edildiği yıla ilişkin değil, zamanaşımı süresi olan 5 yılın içindeki tüm ödemelerin talep edildiği görülmektedir. Özellikle yoğun SGK reçeteleri karşılayan eczanelerde, bu ceza milyonlarca lirayı bulabilmektedir.
Bu cezanın iptali davası asliye hukuk mahkemesinde açılır. İhtiyati tedbir kararı alınması mümkündür. Yürütmenin durdurulması kararı gibi, ihtiyati tedbir kararı da dava sonuçlanıncaya kadar cezanın tahsilini durdurur.
*
TEB'den ya da valilikten ceza alan eczacıların "nasıl olsa eczaneyi kapattım, açmasam da olur" diyerek dava açmamayı düşündüklerini görmekteyiz. Fakat eczane açmasalar bile SGK'nın yüklü cezası mutlaka gelmekte, eczacılar yine mağdur olmaktadır. Cezaya karşı tüm yasal yolların kullanılması çok önemlidir.
Burada sadece cezalardan bahsettik çünkü her bir olay kendine özgüdür. Muvazaa iddiası her olayda başka bir veriye dayandırılabilir, bu sebeple her bir savunmanın da kendine özgü hazırlanması gerekir.
Her bir davanın farklı koşulları ve süreleri varsa da, idari davalar ayrıca bir teknik bilgi gerektirir. Hak kaybına uğramamak için, size herhangi bir kurumdan ceza gelir gelmez hukuki yardım almanız iyi olacaktır.
Sağlıklı ve hukuklu günler,
Av. Göksun.
