Dışarıdan bakılan bir
işin kapsamını anlamak kolay değil. Hani hep anlatılır ya, kendisine
"Bu resmi sadece 2 dakikada yaptınız" diyen kişiye Picasso
"Hayır, 60 yıl artı 2 dakika" diye cevap vermiş... Hikaye gerçek mi
bilemiyorum ama bu çok da önemli değil, neticede doğru bir anafikirden
bahsediyor.
İşte bu "iki
dakikanın" acısını bir biz avukatlar çok çekeriz, bir de eczacılar çok
çeker.
Madem öyle, eczacının tam olarak ne olduğunu ve ne yaptığını yasal düzlemde bir görelim.
Eczacının görev kapsamı
eczacılık mevzuatında yeteri kadar izah edilmiş bir şey değil. Örneğin hastayı
aydınlatma yükümlülüğünün sınırlarını nerede çizeceğimi bilmiyoruz. O yüzden
farklı bir yönetmeliğe bakmaya ihtiyacımız var: "Sağlık Meslek Mensupları
ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev
Tanımlarına Dair Yönetmelik."
Bu yönetmeliğin ekindeki
tanımlara göre, eczacı şu kişidir:
a) İlaç hammaddeleri ile
ilaç ve ilaç müstahzarlarının araştırılmasını, tasarımını, geliştirilmesini,
üretimini, kalite kontrolünü ve tanıtımını yapar, kalite güvencesini sağlar.
İlaç ve müstahzarların ruhsatlandırılmasını, dağıtımını, depolanmasını ve
korunmasını sağlar.
b) Hastanelerde ve
serbest eczanelerde reçeteli ve reçetesiz ilaç ve müstahzarların
hazırlanmasını, hastaya sunulmasını, kaydedilmesini ve hastanın ilaç tedavi
sürecinin izlenmesini sağlar, ortaya çıkan istenmeyen etkileri sorumlu tabip
ile paylaşır.
c) Kozmetik ürünler ile
bitkisel droglar, bunları içeren müstahzarlar ve homeopatik ürünlerin
araştırılması, tasarlanması, geliştirilmesi, üretimi ve sunumunda görev alır ve
bu preparatlar hakkında danışmanlık hizmeti verir.
ç) Akılcı ilaç kullanım
ilkelerine uygun hareket eder.
d) Hastayı, ilaçları,
ilaçların uygulanmasında kullanılan araçları ve tıbbi cihaz ve malzemelerini
güvenli ve etkin bir şekilde kullanabilmesi için bilgilendirir.
e) Tıbbi ürünlerin
güvenli şekilde kullanımlarının sağlanması için advers etkilerin sistematik bir
şekilde izlenmesi, bu hususta bilgi toplanması, kayıt altına alınması,
değerlendirilmesi, arşivlenmesi, taraflar arasında irtibat kurulması ve beşeri
tıbbi ürünlerin yol açabileceği zararın en alt düzeye indirilmesi için gerekli
tedbirlerin alınması hususlarında, farmakovijilans çalışmalarını yürüterek
mevzuatın yüklediği görevleri yerine getirir.
f) Majistral
preparatları, sitotoksik, steril ilaçları ve radyofarmasötik ürünleri, ürün
kalitesi, güvenilirlik ve etkinliğini güvence altına alacak şekilde hazırlar ve
sunar.
g) Steril ürünleri, son
ürünün sterilitesini güvence altına alacak şekilde hazırlayarak sunar.
ğ) İlacın üretim ve
dağıtım kanalları ile analiz laboratuarlarının ve klinik araştırma ve uygulama
merkezlerinin denetiminde görev alır.
h) İlaç etkileşimleri,
uyumsuzluk ve kontrendikasyonları, yan etkileri, doz ve uygun ilaç depolama
konuları ile ilgili olarak hekimlere ve hastalara bilgi ve danışmanlık hizmeti
verir.
ı) İlaçların kullanımı,
saklanması ve imhası ile ilgili potansiyel zararlılık risklerine karşı hasta,
toplum ve çevre bilinci oluşturulmasını sağlar ve sorunların çözümünde görev
alır.
Yani eczacı gerçekten en yakın sağlık danışmanımız
arkadaşlar, kesin bilgi yayalım :)
